Mokra łąka – krajobraz przedindustrialnej rzeczywistości. Zapachy, kolory, faktura, uwijające się owady na niektórych obszarach zostały całkowicie wyparte przez zaawansowane, stechnologizowane rolnictwo. Krajobraz mokrej łąki można odtworzyć nawet na obficie podlewanym trawniku (warunkiem jest koszenie raz w roku – jesienią). Wiele mokrych łąk znajduje się w strefie przejściowej między zbiornikiem wodnym a uprawami rolniczymi tworząc ekoton. Taka łąka stanowi „kordon sanitarny” – wyłapuje sporo spływających z pól biogenów, które dzięki temu nie dostają się do zbiornika wodnego.

Rośliny, które znalazły się w tej kategorii to także doskonały wybór do ogrodów deszczowych – są przystosowane do zmiennego poziomu wody; większość z nich bardzo dobrze znosi zarówno okresowe zalewanie jak i podsychanie.

 

 

Achillea ptarmica

Krwawnik kichawiec

Lubi gleby lekkie, na mokrej łące można ją umieścić na obrzeżach lub w partiach wyższych i dzięki temu bardziej suchych. Białe kwiaty zebrane w koszyczki pojawiają się masowo w pełni lata, przy ciepłej jesieni zakwita powtórnie.

Alchemilla mollis

Przywrotnik ostroklapowy

Popularna roślina okrywowa na „trudne stanowiska”: dobrze znosi niemal każde warunki. Liście jasnozielone, matowe, pokryte są drobnymi włoskami. Kwiaty zielonkawe, bardzo liczne.

Allium angulosum

Czosnek kątowaty

W Polsce można spotkać ten czosnek na mokrych łąkach, częściej w południowej części kraju i w dolinach rzek (Bug, Odra, Wisła). W okresie kwitnienia chętnie odwiedzany przez błonkoskrzydłe i motyle.

Allium senescens

Czosnek sinawy

Liście szarozielonkawe, w cieplejsze zimy mogą być częściowo zimozielone. Kwitnie bardzo obficie, stanowi doskonały pożytek dla owadów. Roślina bardzo tolerancyjna co do warunków…

Allium vineale

Czosnek winnicowy

Czosnek pospolity w niemal całej Europie, często w miejscach suchych, jałowych, spotykany wśród traw, także na poboczach dróg. Jako roślinę łąkową należy go sadzić w suchszych partiach. Liście są długie i sztyletowate, wąskie. Jadalny.

Angelica archangelica

Arcydzięgiel litwor

Objęta w Polsce częściową ochroną: przez jednych tępiona jako barszcz Sosnowskiego, przez innych pozyskiwana jako materiał zielarski. Na wilgotnej łące wspaniała roślina architektoniczna – wysoka, pokaźna. Jest rośliną dwuletnią.

Asclepias tuberosa

Trojeść bulwiasta

Ognistopomarańczowe kwiaty wabią liczne pszczoły i motyle – niewiele innych roślin może z nią konkurować pod względem owadzich wielbicieli. Wymaga miejsca ciepłego, słonecznego i dobrze zdrenowanego (jest wrażliwa zwłaszcza na zimowe podmakanie).

Briza media

Drżączka średnia

Niewysoka trawa występująca na wilgotnych łąkach. Jej niezwykle delikatne i dekoracyjne kwiatostany dodają łące dynamiki: drżą przy najlżejszym nawet podmuchu wiatru.

Caltha palustris

Kaczeniec błotny

Jaskrawożółte kwiaty kaczeńca na podmokłych łąkach, w rowach i na brzegach strumieni to niechybna oznaka nadchodzącej wiosny. Są źródłem nektaru dla pierwszych „pozimowych” pszczół. Kaczeniec rośnie w kępach, osiąga wzrost od 15 do 60 cm.

Carex flava

Turzyca żółta

Niska turzyca o złotożółtych liściach i sympatycznych, gwiazdkowatych kwiatostanach, które pojawiają się już od maja i trwają nawet do następnego sezonu wegetacyjnego. Lubi stanowisko słoneczne, zdecydowanie mokre (także okresowo zalewane) i raczej żyzne.

Carex remota

Turzyca rzadkokłosa

Świetnie czuje się na cienistym i wilgotnym stanowisku – w naturze jest rośliną charakterystyczną dla mokrych lasów liściastych. Tworzy niskie, zwarte kępy delikatnych, jasnozielonych liści – ładnie rozświetla zacienione brzegi stawów i strumieni.

Carum carvi

Kminek zwyczajny

Występuje pospolicie w całej Polsce, popularna roślina przyprawowa i lecznicza. Na łące można go poznać po pierzastych liściach i białych baldachowatych kwiatach. Roślina dwuletnia: dopiero w drugim roku wykształca kwiaty i nasiona po czym zamiera.

Centaurea jacea

Chaber łąkowy

Rozpowszechniony w całej Polsce (i na świecie – jest to gatunek kosmopolityczny), trudno wyobrazić sobie bez niego łąkę, miedzę czy przydrożne zarośla. Kwiaty fioletoworóżowe są miododajne – wabią pszczoły i motyle.

Centaurea scabiosa

Chaber driakiewnik

Kwiaty duże (większe niż u innych chabrów – mogą osiągać nawet 6 cm średnicy), intensywnie fioletoworóżowe do purpurowych, bardzo miododajne – stanowią doskonały pożytek dla pszczół i motyli. Doskonale radzi sobie na stanowiskach suchych.

Cirsium palustre

Ostrożeń błotny

Ostrożeń wyróżnia się pośród łąkowej ciżby już od wczesnych stadiów swojego istnienia. Młodociana rozeta rozrasta się starannie na planie koła nie tolerując obcych w zasięgu swoich sztyletowatych, pokrytych kutnerem i zaostrzonych liści.

Dianthus superbus

Goździk pyszny

Wspaniały goździk, gość mokrych łąk. Pyszne, niezwykle finezyjnie powycinane kwiaty wyniesione są dość wysoko nad rozetę lancetowatych liści. Pachnie słodko i niezwykle intensywnie.

Digitalis purpurea

Naparstnica purpurowa

Kwiaty – różowe dzwonki z plamistym środkiem zebrane w wysokie grona. Roślina dwuletnia (kwitnie w drugim roku, po kwitnieniu zamiera). Charakterystyczna dla ogrodów wiejskich i naturalistycznych.

Echinops ritro

Przegorzan pospolity

Kwiaty niebieskie, bardzo miododajne – w okresie kwitnienia trudno sfotografować przegorzan bez owadów na kwiatach. Kwitnie w drugim roku (w pierwszym roku od wysiania wytwarza tylko rozetę liści); kwitnienie zaczyna się w pierwszej połowie lipca i trwa około trzech tygodni.

Echinops sphaerocephalus

Przegorzan kulisty

Kwiaty kuliste, niebieskie, bardzo miododajne. Roślina dwuletnia, kwitnie w drugim roku; kwitnienie zaczyna się w pierwszej połowie lipca i trwa około trzech tygodni, potem roślinę zdobią suche kwiatostany (jeśli je pozostawimy, możemy liczyć na obfity samosiew). Liście mocno powcinane, z kolczaste. Przegorzany to rośliny ruderalne – chętnie rosną na rumowiskach, szczególnie bogatych w wapń.

Echium russicum

Żmijowiec czerwony

Roślina kserotermicznej murawy, a więc jej żywiołem jest stanowisko słoneczne, gorące, suche. Liście i pędy ma owłosione (zapobiega to nadmiernej utracie wody); liście tworzą rozetę schowaną nisko wśród traw, w okresie kwitnienia żmijowiec osiąga wysokość nawet 1m.

Epilobium angustifolium

Wierzbówka kiprzyca

Okazała bylina, prawdziwa ozdoba krajobrazu. Entuzjaści przypisują jej wiele zalet medycznych i kulinarnych. Purpurowe kwiaty są atrakcyjnym pożytkiem dla pszczół. Lubi podłoże bogate w azot.

Epipactis palustris

Kruszczyk błotny

Kruszczyk błotny to jeden z piękniejszych rodzimych storczyków. Spotkać go można na mokrych łąkach, torfowiskach, łęgach i innych otwartych obszarach przynajmniej okresowo podmokłych.

Eriophorum latifolium

Wełnianka szerokolistna

Wełnianki to rośliny zupełnie niepozorne, wyglądające niemalże jak najzwyklejsza trawa dopóki nie zakwitną. Rosną na bagnach i gdy masowo kwitną białą bawełną bagno wygląda jakby ktoś poprzyczepiał do źdźbeł trawy małe kłębuszki waty.

Eryngium planum

Mikołajek płaskolistny

Z rozety zielonych liści wyrasta sinoniebieski, rozgałęziony i ulistniony pęd kwiatowy z licznymi, niebieskimi kwiatami. Kwiaty mikołajka stanowią doskonały pożytek dla pszczół i motyli – zawsze uwijają się przy nim roje owadów; ze względu na wysoką wydajność miodową i pyłkową polecany jest do obsadzania ogrodów przy pasiekach.

Eupatorium cannabinum

Sadziec konopiasty

Olbrzymia bylina tworząca krzaczaste zarośla – najchętniej w miejscu słonecznym, żyznym i wilgotnym. Odpowiednia roślina na mokrą łąkę, skraj rowu, strumienia, stawu. Piękne różowe kwiatostany wabią motyle i pszczoły.

Euphorbia palustris

Wilczomlecz błotnyWilczomlecz błotny

Wilczomlecz wymagający wilgotnego podłoża, okazała bylina porastającą w naturze wilgotne łąki, brzegi zbiorników wodnych, podmokłe lasy. Występuje również w Polsce, jest jednak na tyle rzadki, że został wpisany na Czerwoną listę roślin.

Falcaria vulgaris

Sierpnica pospolita

Roślina najczęściej dwuletnia, rzadziej wieloletnia. Dobrze rośnie na glebach gliniastych, suchych, słonecznych. Kwiaty to duże, luźne baldachy białych kwiatów. .

Filipendula ulmaria

Wiązówka błotna

Duża bylina o walorach architektonicznych – w założeniu ogrodowym może pełnić rolę krzewu. W naturze najczęściej można ją spotkać na podmokłych łąkach. Drobne kremowe kwiaty zebrane w bogate, złożone wiechy przyciągają gromady owadów.

Galium mollugo

Przytulia zwyczajna

Skromna roślina o licznych, niedużych, czysto białych kwiatkach – na łące w apogeum kwitnienia tworzą białe chmury. Płożąca, ewentualnie wspierająca się na wyższych roślinach sąsiadujących. Miododajna, wabi pszczoły i motyle.

Geranium palustre

Bodziszek błotny

Wspaniale ożywi „nudną” ścianę zieleni utworzoną przez trzciny i pałki wodne. Wysadzone w strefie bagiennej będzie wspinać się po wyższych roślinach i użyczać im swoich jaskrawych, różowych kwiatów.

Geranium pratense

Bodziszek łąkowy

Bodziszek często spotykany w Polsce – typowy dla mokrych łąk, rowów, skrajów dróg. Nieoceniony w naturalistycznych założeniach ogrodowych – przez całe lato obecne są jasnofioletowe kwiaty a wraz z nimi uwijające się trzmiele, pszczoły i motyle.

Geum rivale

Kuklik zwisły

Rodzima bylina siedlisk wilgotnych i mokrych; spotykana pospolicie w całej Polsce w wilgotnych lasach, na mokrych łąkach ziołoroślowych, na brzegach cieków wodnych.

Gladiolus imbricatus

Mieczyk dachówkowaty

Gatunek rodzimy, występujący na mokrych łąkach – jednak na stanowiskach naturalnych coraz mniej liczny, zagrożony. Tworzy w naturze i w warunkach ogrodowych skupiska składające się z roślin dorastających do 80 cm. Kwitnie z początkiem lata.

Gratiola officinalis

Konitrut lekarski

Skromna roślina o niepozornych, białych kwiatkach i niczym niewyróżniających się liściach. Dzięki zdolności życia zarówno na wilgotnych stanowiskach na lądzie jak i w płytszej wodzie, konitrut jest niezastąpiony do maskowania brzydkich brzegów.

Hypericum tetrapterum

Dziurawiec skrzydełkowaty

Roślina o pokroju wyprostowanym, w odpowiednich warunkach piękny łąkowy soliter. Kwiaty żółte, później dekoracyjne owocostany zabarwione na czerwono. Występuje na mokrych łąkach, torfowiskach, rowach.

Juncus effusus

Sit rozpierzchły

Występuje na terenach mokrych i wilgotnych na całej kuli ziemskiej, najchętniej tam, gdzie gleby są ciężkie, zbite. Tworzy gęste, regularne kępy szydlastych liści.

Juncus inflexus

Sit siny

Występuje na terenach mokrych i wilgotnych na całej kuli ziemskiej, najchętniej tam, gdzie gleby są ciężkie, zbite. Tworzy gęste, regularne kępy sinoniebieskich, szydlastych liści.

Lamium maculatum

Jasnota plamista

Jasnota kwitnie od wczesnej wiosny do jesieni – jest pierwszą rośliną-pożytkiem dla najwcześniej budzących się błonkoskrzydłych. Rośnie na łąkach, pastwiskach, w zaroślach, na rowach tworząc najczęściej większe skupiska. Liście jasnoty plamistej często z przebarwieniem, kwiaty drobne, różowe lub kremowe.

Lathyrus palustris

Groszek błotny

W Polsce wciąż jeszcze spotykany, od 2014r. znajduje się pod ochroną. Polecamy na miejsca zdecydowanie wilgotne i słoneczne. Jest byliną, dodatkowo można liczyć na to, że będzie się rozsiewał.

Linaria vulgaris

Lnica pospolita

Częsta na rumowiskach, żwirowiskach, wzdłuż ścieżek. Kwiaty żółte (lokalnie dla swojego kształtu nazywane pantofelkami Matki Boskiej); ich budowa utrudnia wydobycie nektaru – trzmiele wygryzają dziurkę u dołu kwiatu (z której korzystają później także pszczoły). Kiedyś często wykorzystywana w ziołolecznictwie. Dla swojej urody coraz częściej uprawiana w ogrodach.

Lotus uliginosus

Komonica błotna

Jedna z piękniejszych roślin podmokłej łąki: w okresie kwitnienia zabarwia łąkę żółcią. Kwiaty mają (oprócz florystycznego) wartość pszczelarską i szerzej ekologiczną – wabiąc na łąkę wiele pożytecznych owadów.

Lychnis viscaria

Firletka smółka

Występuje na łąkach (suche partie), uprawiana w ogrodach. W większych nasadzeniach kwiaty tej firletki tworzą gęstą, intensywnie różową chmurę.

Lysimachia vulgaris

Tojeść pospolita

Roślina rodzima i dość pospolita w całej Polsce. Wymaga stanowiska stale wilgotnego, jest charakterystyczna dla mokrej łąki (w jej sąsiedztwie często można też spotkać wiązówkę).

Lythrum salicaria

Krwawnica pospolita

Rodzima bylina występująca na mokrych łąkach. Karminowe kwiaty zebrane są w kłosach do 30 cm długości – istnieją także odmiany ogrodowe (np. 'Robert’) o dłuższym i pełniejszym kwiatostanie. Wabią pszczoły i motyle.

Malva alcea

Ślaz zygmarek

Bylina o dość dużych (jednak mniejszych niż u malwy), bladoróżowych kwiatach. Chętnie odwiedzana przez owady szukające pożytku.

Mentha aquatica

Mięta nadwodna

Uniwersalna roślina wodna do każdego rodzaju zbiornika. Mięta jest niezwykle tolerancyjna na warunki, w jakich przychodzi jej rosnąć. Dzięki bujnej wegetacji szybko zagospodaruje nowo założony staw; czyści wodę z nadmiaru związków pokarmowych.

Mentha cervina

Mięta jelenia

Pięknie pachnąca mięta o podłużnych liściach (można wykorzystywać w kuchni). Niższa i nie tak intensywnie rosnąca jak mięta nadwodna – trzyma się raczej w kępie, nie wędruje. Kwitnie bardzo obficie.

Molinia caerulea

Trzęślica modra

Trawa rozpowszechniona niemal na całym świecie. Występuje na mokrych łąkach o glebach żyznych i kwaśnych wchodząc w skład zespołu zwanego „łąką trzęślicową”.

Myosotis palustris

Niezapominajka błotna

Niezapominajka to roślina najczęściej chyba kojarzona z leśnymi strumykami, brzegami potoków. Charakterystyczne błękitne kwiaty z żółtym oczkiem nie dają o sobie zapomnieć.

Polygonum bistorta

Rdest wężownik

Bladoróżowe kwiaty utrzymywane pionowo na stosunkowo sztywnych łodyżkach pośród traw mokrej łąki. Kwitnie obficie. Idealna bylina do naturalistycznych nasadzeń okołowodnych.

Polygonum bistorta „Superba”

Rdest wężownik

Rdest wężownik występuje w naturze na mokrych łąkach. Kwiaty od ciemno- do bladoróżowych, u odmiany „Superba” większe i „pełniejsze” niż u gatunku, a jesienią liście przebarwiają się na różowo i bordowo. 

Ranunculus lingua „Grandiflora”

Jaskier wielkokwiatowy „Grandiflora”

Roślina wodna, którą często spotka się nad brzegami rzek, na torfowiskach i starorzeczach. Zaczyna wegetację wczesną wiosną. Liście lancetowate, pierwsze wiosenne liście brązowe, z czasem zielenieją. Kwiaty podobne do kwiatów kaczeńca – żywo żółte, o pięciu płatkach, umiejscowione na wierzchołkach wysokich prawie do 1 m łodygach. Wymaga żyznego podłoża.

Salvia pratensis

Szałwia łąkowa

Z rozety pomarszczonych liści wyrasta ulistniony pęd kwiatowy z kłosem fioletowych, pełnych pszczelego pożytku kwiatów. Może rosnąć na słonecznej ogrodowej rabacie, na kwietnej łące, na brzegu trawnika. Jej kwiaty wabią owady zapylające, z liści można przyrządzać lecznicze napary lub stosować jako przyprawę.

Sanguisorba officinalis

Krwiściąg lekarski

W zespole roślin łąkowych znana i ceniona dla wielu zalet użytkowych, a dla miłośników łąkarskiego hobby również ceniona ze względu na urodę. Dla zwierząt gospodarskich ceniona za dodatek dietetyczny w sianie.

Scirpus sylvaticus

Sitowie leśne

Szerokie, płaskie (ok. 1,5 cm), jasnozielone liście tworzą zwarte duże kępy. Występuje na mokrych łąkach, łęgach, na terenach okresowo zalewanych, na brzegach wód. Rozrasta się przy pomocy silnych kłączy.

Solanum dulcamara

Psianka słodkogórz

Rodzima bylina występująca na brzegach zbiorników wodnych, strumyków, rowów, na podmokłych łąkach. Kwiaty drobne, ale wyraziste – fioletowe z żółtym słupkiem i pręcikami. Bardzo dekoracyjne są pojawiające się po ich przekwitnięciu różnokolorowe owoce.

Succisia pratensis

Czarcikęs łąkowy

Roślina charakterystyczna dla wilgotnych łąk trzęślicowych, często spotykana także na skrajach lasów i zarośli. Kulki niebieskich lub fioletowych kwiatów unoszą się wśród traw wabiąc owady. Roślina zielarska.

Symphytum officinale

Żywokost lekarski

Roślina okazała; w bardzo dobrych warunkach bywa inwazyjna, choć w założeniu łąkowym jest poskramiana przez sąsiadujące gatunki roślin. Liście duże, szorstkie, ciemnozielone, kwiaty lila, rzadziej białe lub kremowe na wysokich, masywnych, wysokich nawet do 1m łodygach.

Thalictrum lucidum

Rutewka wąskolistna

Pierzaste liście i puszyste, kremowożółte kwiaty – rutewka wspaniale zagospodarowuje przestrzeń. Potrzebuje  stanowiska raczej wilgotnego, dostosowuje się za to do warunków świetlnych (od pełnego nasłonecznienia po cień). Obficie się rozsiewa – idealna roślina na wilgotne partie łąki ziołoroślowej lub do naturalistycznego ogrodu.

Thelypteris palustris

Nerecznica błotna

Rodzima paproć wilgotnych siedlisk – torfowiska, lasy łęgowe, skraje podmokłych łąk. Należy sadzić narecznicę w podłożu o kwaśnym odczynie, w miejscu podmokłym.

Trollius europaeus

Pełnik europejski

Pełnik europejski to gatunek rodzimy – kiedyś często obecny na mokrych łąkach i wzdłuż strumieni, dziś spotykany coraz rzadziej, objęty ochroną. Nazywany pełnikiem dla swego pełnego, kulistego kwiatu. Jest też symbolem ziemi kłodzkiej.

Valeriana officinalis

Kozłek lekarski

Roślina o białych kwiatach – w wilgotnym naturalistycznym ogrodzie utrzymywanym w charakterze mokrej łąki dodaje lekkości. Jej kwiaty unoszą się ponad łąką na różnych wysokościach.