rodzina: Iridaceae
pochodzenie: Europa, Azja (część zachodnia), Afryka (część północno-zachodnia)
stanowisko: słoneczne, półcieniste, cieniste; wilgotne, woda do 0,5 m
wysokość: 80-150 cm
kwitnienie: V-VI
Jest w tej roślinie siła życiowa, szlachetność postaci i piękno kwiatów. Niezwykle szeroka amplituda możliwości i wytrzymałość przesądzają o wielorakich zastosowaniach w ogrodnictwie ozdobnym, działaniach proekologicznych, oczyszczalnictwie etc. Na uwagę zasługują liczne odmiany (np. „Creme de la Creme”, „Berlin Tiger”, Bastardi”, „Holden Clough”) , ale niewiele z nich poza formą „Variegata” przewyższa urodą i możliwościami formę wyjściową.
Kosaciec żółty, jak mało która inna roślina, nadaje się do tworzenia punktów „ekologicznego oporu”, czyli do poszerzania i umacniania ekotonu przyjeziornego (pasa filtracyjnego osłaniającego jezioro). Ekoton to swoisty kordon sanitarny – strefa, w której rośliny pochłaniają biogeny spływające z nawożonych (często ponad miarę) pól i nie dopuszczają wzbogaconej w nie wody do naturalnych zbiorników.
Kosaciec żółty doskonale czuje się zarówno w wodzie (bywa, że nawet 0,5 m głębokiej) jak i w miejscu okresowo podsychającym. Jest doskonałym wyborem do ogrodu deszczowego – dobrze znosi nawet znaczne wahania poziomu wody. Może być sadzony w miejscach bardzo nasłonecznionych, ale dobrze zniesie też cień (choć na ocienionym stanowisku będzie słabiej kwitł).
Kosaciec żółty i jego odmiany to nieoceniona pomoc w usuwaniu związków azotu z wody i podłoża stawu, sadzawki. Przyczynia się w ten sposób wydatnie do czyszczenia wody i zapobiega nadmiernemu rozmnażaniu się glonów. Wykorzystywany jest do obsadzania stref filtracyjnych naturalnych stawów kąpielowych i hydrofitowych oczyszczalni ścieków. Roślina idealna na pływające wyspy – nie wymaga specjalnego zabezpieczania na zimę.